NJOME POČINJE ISTORIJA BEOGRADSKOG ŠTAMPARSTVA! 470 godina od štampanja "Beogradsko četvorojevanđelje"
Biblioteka grada Beograda izložbom „Beogradsko četvorojevanđelje - 470 godina prve knjige štampane u Beogradu“, obeležava značajan datum u srpskoj kulturi. Izložbu autora Milanke Babić Vukadinov možete videti u periodu : 4.avgust - 3. septembar 2022. godine, u Odeljenju za rad sa korisnicima (Knez Mihailova 56).
Gde se održava
Biblioteka grada Beograda
Kada se održava
4. avgust - 3. septembar
Izložba „Beogradsko četvorojevanđelje - 470 godina prve knjige štampane u Beogradu“
Tokom XVI veka Beograd postaje i jedan od najprometnijih trgovačkih gradova u evropskom delu Osmanskog carstva. U privrednom životu Beograda XVI i XVII veka značajnu ulogu imali su Dubrovčani, koji su imali koloniju u Beogradu još od 1532. godine. Njihova kolonija se nalazila u predgrađu koje se spuštalo prema Dunavu, u blizini velikog bezistana i glavne čaršije, u trgovačkom središtu grada, a to je danas prostor donjeg Dorćola.
U jednoj takvoj sredini, dovoljno imućnoj, trgovački prodornoj i kulturno kultivisanoj, osnovana je i prva štamparija u Beogradu, u kojoj je 4. avgusta 1552. godine odštampana i prva beogradska knjiga, na srpskoslovenskom jeziku, ćirilicom - Beogradsko četvorojevanđelje.
Zahvaljujući trudu dubrovačkih kneževa (Dmitrović i Gundulić) Beograd je bio jedini grad na Balkanskom poluostrvu koji je u XVI veku imao štampariju u kojoj su štampane knjige na srpskoslovenskom jeziku. Prestankom rada Dmitrovićeve štamparije na obnavljanje štamparske delatnosti se čekalo sve do obnove srpske državnosti (Kneževina Srbija) 1831. godine.
Beogradsko četvorojevanđelje baštini lepotu rukopisnog nasleđa koja se zadržala i u primerima starog srpskog štamparstva postajući jedan od obrazaca visokokvalitetnog tipografskog i estetskog ostvarenja. Beogradsko četvorojevanđelje je štampano kao reprezentativna liturgijska knjiga. Tekstom je ispunjeno 211 listova (19,5 h 28,5 sm); na hartiji, u folio formatu, krupnim ćiriličnim slovima, srpskoslovenskim književnim jezikom, dvobojnom, crveno-crnom štampom. Iza sloga štamparije stoji i prvorazredni kaligraf i sigurna graverska ruka.
Osim tekstova jevanđelista, knjiga sadrži i uputstva o čitanju pojedinih jevanđelja u toku godine, mesecoslov od 1. septembra do 31. avgusta, popis začela jevanđelja za razne potrebe i službe pojedinim svetiteljima i uputstvo za čitanje vaskrsnih jevanđelja po glasovima.
Značaj Beogradskog četvorojevanđelja u srpskoj kulturi je višestruk: to je prva knjiga štampana u Beogradu i prva knjiga štampana u svetovnoj sredini, van manastirskog okruženja. Njome počinje istorija beogradskog štamparstva.
Zakon o kulturnim dobrima prepoznaje Beogradsko četvorojevanđelje kao kulturno dobro od izuzetnog značaja što je potvrđeno Odlukom o utvrđivanju stare i retke knjige od izuzetnog značaja (Sl.glasnik RS 14/00).