ISTORIJSKO JEZGRO BEOGRADA: Današnji centar grada bio je važno središte još u vreme Starih Rimljana
Istorijsko jezgro Beograda je kulturno-istorijska celina od velikog značaja koja se prostire na teritoriji opštine Stari grad.
U srcu Beograda krije se bogata istorija koja čuva materijalne ostatke kulture iz antičkog i srednjevekovnog perioda, a u ovom delu grada nalazili su se domovi znamenitih ličnosti koji danas imaju veliku kulturno-istorijsku vrednost.
– Nalazimo se u delu grada koji se u 19. veku zove Srpska varoš i koji predstavlja najelitniji deo grada još od Rimskog doba, jer su se arheološkim istraživanjima dokazale činjenice da su u ovom delu nekadašnjeg Singidunuma bile vile i rezidencije najviđenijih građana tog vremena. Elitni status ovog dela grada je postojao i u vreme kada knez Miloš gradi Konak kneginje Ljubice, gde će 1837. godine, u neposrednoj blizini Konaka biti sagrađen i velelepni Saborni hram posvećen arhanđelu Mihailu, zaštitniku Obrenovića, i čitav taj deo grada je deo u kome je osnovano sve prvo što je osnovano u kneževini Srbiji. Sve institucije, sve najvažnije stvari koje će obeležiti državnost Srbije biće osnovane u ovom delu grada – kaže Dušan Jovanović, kustos Muzeja grada Beograda o istorijskom jezgru Beograda.
U 19. veku dolazi do urbanističkog preobražaja Beograda kada on postaje evropski grad. Tada se postavlja sistem puteva i parkova, a prizemne i spratne kuće postaju stambene višespratnice.
Ovaj deo grada, osim istorijskog i kulturnog, ima i veliki urbanistički značaj, jer se u centru Beograda nalaze građevine, ulice i javni prostori koji se više od 150 godina nisu menjali.
U okviru istorijskog jezgra našeg grada nalaze se brojni objekti koji su nepokretna kulturna dobra, među kojima su Narodno pozorište, Zgrada Prve beogradske gimnazije, Crkva Sveti Aleksandar Nevski, Palata „Albanija”, Spomenici Dositeju Obradoviću i Josifu Pančiću u Studentskom parku, Čukur česma i drugi.
Istorijsko jezgro Beograda vezuje se za važne istorijske ličnosti i događaje i čuva prošlost dugu dva milenijuma. Posebnost ovog dela grada čini i to što je od velikog političkog, urbanog i društvenog značaja.